Podstawa prawna

Ustawa z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz. U. z 2020, poz. 333 ) 

 Gospodarstwo rolne

Opodatkowaniu podatkiem  rolnym podlegają grunty gospodarstw rolnych. Za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

Podatnicy podatku rolnego

Podatnikami podatku rolnego są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne,
w tym spółki, nie posiadające osobowości prawnej, będące:

1. właścicielami gruntów,
2. posiadaczami samoistnymi gruntów,
3. użytkownikami wieczystymi gruntów,
4. posiadaczami gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli posiadanie:
5. a) wynika z umowy zawartej z właścicielem, z Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa lub z innego tytułu prawnego, a także jeżeli dotyczy nieruchomości znajdujących się w Zasobie,
6. b) jest bez tytułu prawnego, z wyjątkiem gruntów wchodzących w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa lub będących w zarządzie Lasów Państwowych; w tym przypadku podatnikami są odpowiednio jednostki organizacyjne Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa i Lasów Państwowych.

Jeżeli grunty gospodarstwa rolnego zostały w całości lub w części wydzierżawione na podstawie umowy zawartej stosownie do przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników lub przepisów dotyczących uzyskiwania rent strukturalnych, podatnikiem podatku rolnego jest dzierżawca.

Podstawa opodatkowania podatkiem rolnym

1)  dla gruntów gospodarstw rolnych – liczba hektarów przeliczeniowych ustalona na podstawie powierzchni, rodzajów i klas użytków rolnych wynikających z ewidencji gruntów i budynków oraz zaliczenia do okręgu podatkowego,

2)  dla pozostałych gruntów – liczba hektarów wynikająca z ewidencji gruntów i budynków

 Podatek rolny za rok podatkowy wynosi

• od 1 ha przeliczeniowego gruntów rolnych – równowartość pieniężną 2,5 q żyta (obliczoną według średniej ceny skupu żyta za pierwsze trzy kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy),
• od 1 ha gruntów pozostałych – równowartość pieniężną 5 q żyta (obliczoną według średniej ceny skupu żyta za pierwsze trzy kwartały roku poprzedzającego rok podatkowy).

Stawki podatku:

* Średnią cenę skupu żyta, ustala się na podstawie komunikatu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, ogłaszanego w terminie do dnia 20 października roku poprzedzającego rok podatkowy.

Akty prawne regulujące wysokość podatku rolnego:

• Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 18 października 2018 r. w sprawie średniej ceny skupu żyta za okres 11 kwartałów będącej podstawą do ustalenia podatku rolnego na rok podatkowy 2019 (Monitor Polski z 2018, poz. 1004)
• Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 18 października 2019 r. w sprawie średniej ceny skupu żyta za okres 11 kwartałów będącej podstawą do ustalenia podatku rolnego na rok podatkowy 2020 (Monitor Polski z 2019, poz. 1017)
• Komunikat Prezesa GUS z dnia 19 października 2020 r. w sprawie średniej ceny skupu żyta za okres 11 kwartałów będącej podstawą do ustalenia podatku rolnego na rok podatkowy 2021 (Monitor Polski rok 2020, poz. 982)
• Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 20 października 2021 r. w sprawie średniej ceny skupu żyta za okres 11 kwartałów będącej podstawą do ustalenia podatku rolnego na rok podatkowy 2022 (Monitor Polski rok 2022, poz. 951)
• Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 19 października 2022 r. w sprawie średniej ceny skupu żyta za okres 11 kwartałów będącej podstawą do ustalenia podatku rolnego na rok podatkowy 2023 (Monitor Polski rok 2022, poz. 995)
• Komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 19 października 2023 r. w sprawie średniej ceny skupu żyta za okres 11 kwartałów będącej podstawą do ustalenia podatku rolnego na rok podatkowy 2024

Terminy płatności podatku rolnego

Podatek jest płatny w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego w terminach do dnia 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada roku podatkowego.

W przypadku, gdy kwota podatku nie przekracza 100 zł podatek jest płatny jednorazowo
w terminie płatności pierwszej raty.

Niezapłacony w terminie podatek wraz z odsetkami za zwłokę podlega ściągnięciu w drodze egzekucji administracyjnej.

Powstanie i wygaśnięcie obowiązku podatkowego

Obowiązek podatkowy powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu,
w którym zaistniały okoliczności uzasadniające powstanie tego obowiązku, a wygasa ostatniego dnia miesiąca, w którym przestały istnieć okoliczności uzasadniające ten obowiązek.

Osoby fizyczne są obowiązane złożyć właściwemu organowi podatkowemu informacje
o gruntach, sporządzone na formularzach według ustalonego wzoru, w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie albo wygaśnięcie obowiązku podatkowego w zakresie podatku rolnego, lub o zaistnieniu zmian.

Osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki, nieposiadające osobowości prawnej, jednostki organizacyjne Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, a także jednostki organizacyjne Lasów Państwowych są obowiązane składać, w terminie do dnia 15 stycznia, deklaracje na podatek rolny na dany rok podatkowy, sporządzone na formularzu według ustalonego wzoru, a jeżeli obowiązek podatkowy powstał po tym dniu – w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających powstanie tego obowiązku

 Zwolnienia i ulgi podatkowe

Zwalnia się od podatku rolnego ( art. 12 ust. 1 ):

1)  użytki rolne klasy V, VI i VIz oraz grunty zadrzewione i zakrzewione ustanowione na użytkach rolnych,

2)  grunty położone w pasie drogi granicznej,

3)  grunty orne, łąki i pastwiska objęte melioracją - w roku, w którym uprawy zostały zniszczone wskutek robót drenarskich,

4)  grunty przeznaczone na utworzenie nowego gospodarstwa rolnego lub powiększenie już istniejącego do powierzchni nieprzekraczającej 100 ha:

1. a) będące przedmiotem prawa własności lub prawa użytkowania wieczystego, nabyte w drodze umowy sprzedaży,
2. b) będące przedmiotem umowy o oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste,
3. c) wchodzące w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, objęte w trwałe zagospodarowanie,

5)  grunty gospodarstw rolnych powstałe z zagospodarowania nieużytków - na okres 5 lat, licząc od roku następnego po zakończeniu zagospodarowania,

6)  grunty gospodarstw rolnych otrzymane w drodze wymiany lub scalenia - na 1 rok następujący po roku, w którym dokonano wymiany lub scalenia gruntów,

7)  grunty gospodarstw rolnych, na których zaprzestano produkcji rolnej, z tym że zwolnienie może dotyczyć nie więcej niż 20% powierzchni użytków rolnych gospodarstwa rolnego, lecz nie więcej niż 10 ha - na okres nie dłuższy niż 3 lata, w stosunku do tych samych gruntów,

8)  użytki ekologiczne,

9)  grunty zajęte przez zbiorniki wody służące do zaopatrzenia ludności w wodę,

10)  grunty pod wałami przeciwpowodziowymi i grunty położone w międzywalach,

11)  grunty wpisane do rejestru zabytków, pod warunkiem ich zagospodarowania i utrzymania zgodnie z przepisami o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami,

12)  grunty stanowiące działki przyzagrodowe członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych, którzy:

1. a) osiągnęli wiek emerytalny,
2. b) są inwalidami zaliczonymi do I albo II grupy,
3. c) są niepełnosprawnymi o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,
4. d) są osobami całkowicie niezdolnymi do pracy w gospodarstwie rolnym albo niezdolnymi do samodzielnej egzystencji.

13)grunty położone na terenie rodzinnego ogrodu działkowego, z wyjątkiem będących w posiadaniu podmiotów innych niż działkowcy lub stowarzyszenia ogrodowe

Od podatku rolnego zwalnia się również ( art. 12, ust 2 ):

1)  uczelnie,

2)  szkoły, placówki, zakłady kształcenia i placówki doskonalenia nauczycieli - publiczne i niepubliczne oraz organy prowadzące te szkoły, placówki i zakłady z tytułu zarządu, użytkowania lub użytkowania wieczystego gruntów,

3)  placówki naukowe Polskiej Akademii Nauk,

4)  prowadzących zakłady pracy chronionej lub zakłady aktywności zawodowej w zakresie gruntów zgłoszonych wojewodzie, zajętych na prowadzenie tego zakładu, z wyjątkiem gruntów znajdujących się w posiadaniu zależnym podmiotów niebędących prowadzącymi zakłady pracy chronionej lub zakłady aktywności zawodowej,

5)  jednostki badawczo-rozwojowe,

6) Krajowy Zasób Nieruchomości, w zakresie nieruchomości wchodzących w skład Zasobu Nieruchomości

Załączniki:

Informacje dotyczące podatku rolnego:

IR-1 

ZIR-1

ZIR-2 

ZIR-3